Από χθες το μεσημέρι η ιαχή, «Αντί να λύσετε τα πραγματικά προβλήματα της Formula 1, καταργείτε τα grid girls» αποτυπώνεται όλο και περισσότερο στα social media. H κατάργηση ενός θεσμού πάντα έχει αυτή την αντίδραση, αλλά το ερώτημα είναι κατά πόσο αυτή η αντίδραση είναι δικαιολογημένη.
Η Formula 1 θεωρείται από την γένεση της ένα ανδρικό άθλημα. Κάθε χρόνο, όχι απλώς από τη σύσταση του πρωταθλήματος, αλλά και από τα προπολεμικά χρόνια, λίγες δεκάδες από τους καλύτερους οδηγούς του πλανήτη μπαίνουν στο μονοθέσιο τους, κάνουν πράγματα τα οποία μοιάζουν παράλογα, ρισκάρουν τη ζωή τους πηγαίνοντας με πάνω από 250 χλμ/ώρα σε μερικές από τις πιο εντυπωσιακές και δύσκολες διαδρομές.
Μέχρι στιγμής στα 67 χρόνια του επίσημου θεσμού της Formula 1, αλλά και στα περίπου 30 χρόνια που προηγήθηκαν, ο αριθμός των γυναικών που έλαβαν μέρος στο παγκόσμιο πρωτάθλημα, ήταν 2. Εάν λάβουμε υπόψη και τον αριθμό εκείνων που απλώς έκαναν δοκιμές με ένα μονοθέσιο, αυτός ανεβαίνει στις 7. Το αντίστοιχο νούμερο για τους άνδρες μόνο για την τρέχουσα 10ετία; 61.
Η πρώτη σκέψη που έρχεται στο μυαλό είναι πως, όπως στα περισσότερα σπορ, το ανδρικό σώμα ανταποκρίνεται καλύτερα από το γυναικείο, είναι πιο δυνατό, έχει περισσότερη αντοχή και είναι πιο αθλητικό. Κάτι τέτοιο μπορεί να υφίσταται στον στίβο, στο ποδόσφαιρο ή στο τένις, όπου υπάρχουν ξεχωριστές κατηγορίες ανδρών και γυναικών, αλλά σύμφωνα με τις ίδιες τις αθλήτριες του μηχανοκίνητου αθλητισμού, μάλλον δεν ισχύει.
Έχουμε δει παραδείγματα γυναικών στο μηχανοκίνητο αθλητισμό να ολοκληρώνουν προγράμματα κι αγώνες με χαρακτηριστική ευκολία, αντίστοιχη με αυτή των ανδρών συναδέρφων τους. Η παρουσία της Susie Wolff στις ελεύθερες δοκιμές είναι το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα. Κανείς στην Formula 1 δεν έχει να βρει κάτι αρνητικό όσον αφορά τα προγράμματα που έκανε με την ομάδα της Williams στα πρωταθλήματα του 2014 και του 2015.
Επιπλέον, τα προγράμματα εκγύμνασης που ακολουθούν οι οδηγοί της Formula 1 μπορεί να μοιάζουν επίπονα στο ευρύ κοινό, αλλά γίνονται περισσότερο για λόγους μείωσης του συνολικού βάρους του μονοθεσίου, παρά για πραγματική αντοχή, η οποία είναι απαραίτητη σε αγώνες που γίνονται υπό αντίξοες περιβαλλοντικές συνθήκες, όπως η Σιγκαπούρη ή η Μαλαισία.
Η δεύτερη ερμηνεία της ελάχιστης γυναικείας ύπαρξης έχει να κάνει με την προσέγγιση που ακολουθείται από τους θεατές. Κάθε γυναικεία ύπαρξη, όχι απλώς στην Formula 1, αλλά γενικώς στον μηχανοκίνητο αθλητισμό είναι αρκετά ρηχή. Εάν η εκάστοτε κοπέλα προσεκλύει τα βλέμματα του (κυρίως) ανδρικού κοινού, τότε έχει θέση στο σπορ, ανεξάρτητα από τις επιδόσεις της.
Εδώ είμαστε πιο κοντά στην πραγματικότητα. Η Formula 1 είναι ένα σπορ, το οποίο διοικείται, οργανώνεται και περιλαμβάνει στη συντριπτική πλειοψηφία του άντρες. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, άλλωστε το θέαμα είναι υψηλό, ο ανταγωνισμός με τις διάφορες διακυμάνσεις του παραμένει σε καλό επίπεδο, τα όσα συμβαίνουν κατά τη διάρκεια των αγώνων προκαλούν το ενδιαφέρον και τα σχόλια, ακόμη κι αρκετές ημέρες μετά.
Σίγουρα η παρουσία γυναικών, όπως η Claire Williams στην διοίκηση των ομάδων είναι ένα πολύ θετικό βήμα, προς αυτό που ονομάζεται ισότητα των φύλων. Όμως η κ. Williams έχει γεννηθεί, μεγαλώσει και ζήσει σε ένα περιβάλλον που ήταν διαμορφωμένο με την ομάδα που φέρει το όνομα του πατέρα της. Η ίδια διάλεξε την F1, έχοντας γαλουχηθεί από αυτήν και έχοντας κάθε δυνατή βοήθεια από τους γονείς της.
Αυτό δεν ισχύει για το συντριπτικό ποσοστό των γυναικών που ασχολούνται με τον μηχανοκίνητο αθλητισμό. Η είσοδος ενός κοριτσιού στις μικρότερες κατηγορίες των τοπικών πρωταθλημάτων είναι δύσκολη υπόθεση. Το στερεότυπο ότι τα αγόρια παίζουν με αυτοκίνητα και οι γυναίκες με κούκλες είναι για τα καλά δομημένο στην κοινωνία, με τις εξαιρέσεις του “κανόνα” να αντιμετωπίζονται στην καλύτερη περίπτωση με θαυμασμό για τον αδύναμο και στην χειρότερη με χλεύη και αποδοκιμασία.
Οι σπόνσορες σίγουρα λένε πως θα ήθελαν να δουν μια γυναίκα στις μεγάλες κατηγορίες, όμως στα παραδείγματα επιτυχιών όπως της Pippa Mann (στο IndyCar) και της Lella Lombardi, κάτι τέτοιο δεν έγινε πραγματικότητα. Η Formula 1 συνεχίζεται να θεωρείται αντρικό σπορ, κυρίως γιατί συνεχίζει να απευθύνεται σε μεγάλο βαθμό στο αντρικό κοινό.
Με δεδομένο αυτό, είναι σε κάποιο βαθμό επόμενο, το κοινό της Formula 1 είναι αφοσιωμένο στα αγωνιστικά και τεχνικά προβλήματα που διέπουν το σπορ με τη σύγχρονη του μορφή.
Η κυριαρχία της Mercedes, σε συνδυασμό με την αφλογιστία των μεγάλων ομάδων, όπως η Ferrari, η McLaren και η Williams, έχουν στερήσει από το κοινό το στοιχείο της προσμονής, της αγωνίας και της έκπληξης. Η αλλαγή των κινητήρων προς όφελος του περιβάλλοντος έχει και συνέπειες, όπως η αύξηση των διαφορών ανάμεσα στις ομάδες, αλλά και για αρκετούς η αλλοτρίωση του ηχητικού αποτελέσματος.
Η λίστα των προβλημάτων συνεχίζεται και οι προσπάθειες της νεοεισερχόμενης στον χώρο της F1, Liberty Media, δεν μπορούμε να πούμε ότι έχει αποδώσει τα αναμενόμενα, έχοντας θετικές αλλά και αρνητικές αντιδράσεις στις όποιες αλλαγές έχει δοκιμάσει να κάνει.
Η απόσυρση του «θεσμού» των grid girls είναι μια από αυτές που ήταν δεδομένο ότι θα δημιουργήσει αντιδράσεις. Πριν και μετά από κάθε αγώνα, ανεβαίνουν φωτογραφίες και βίντεο με τις κοπέλες που διακοσμούν το περιβάλλον και αντιμετωπίζονται με σχόλια θαυμασμού, ικανοποίησης και λαγνείας.
Με την πρώτη ματιά, αυτό είναι περιέργο, αλλά και οι κοπέλες που βρίσκονται εκεί, εξυπηρετούν αυτόν τον σκοπό. Είναι με τη γνώση τους στον χώρο και το ποσό που λαμβάνουν για κάθε θεσμό είναι αρκετά υψηλό.
Το πρόβλημα όμως δεν έχει να κάνει με τις κοπέλες, με τους ανθρώπους που τις προσλαμβάνουν, ούτε καν με αυτούς που περιμένουν έναν αγώνα Formula 1 για να δουν τις κοπέλες, αφήνοντας στην άκρη το αγωνιστικό μέρος του τριημέρου. Το πρόβλημα έχει να κάνει με τον σκοπό.
Τα grid girls βρίσκονται εκεί για να διασκεδάσουν και να εντυπωσιάσουν το αμιγώς αντρικό κοινό. Η εικόνα που περνάει προς τα έξω είναι πως οι γυναίκες έχουν θέση στην κορωνίδα του μηχανοκίνητου αθλητισμού, αρκεί να περνούν τα στάνταρ ομορφιάς που έχει κάθε θεατής και όχι απαραίτητα για αγωνιστικό σκοπό, αλλά απλώς για να «ομορφύνουν» με την παρουσία τους την ατμόσφαιρα που υπάρχει σε κάθε Grand Prix.
Η απόδοση, τα αποτελέσματα ή η θέληση της κάθε μη αρσενικής παρουσίας στον χώρο, περνούν σε δεύτερη μοίρα, γιατί στο πρωτάθλημα συνεχίζουν να υφίστανται τα στερεότυπα που υπήρχαν από το ξεκίνημα του πρωταθλήματος, την δεκαετία του 1950. Με την κατάργηση αυτή, δεν δέχεται πλήγμα η εικόνα της Formula 1, παρά μόνο τα στερεότυπα και οι συνέπειες.
Προσωπικά, η κίνηση της Liberty Media για την απαγόρευση των grid girls δεν δίνει παρά μόνο μια ευκαιρία – τη σκέψη στο κορίτσι που μέχρι τώρα πληρωνόταν για να είναι μπροστά από το μονοθέσιο, πως θα μπορούσε να πληρώνεται για να είναι μέσα σε αυτό.
Ακολουθήστε μας στα Twitter, Instagram, Youtube, Discord και Spotify
